Η ιογενής γαστρεντερίτιδα είναι μια εντερική λοίμωξη που περιλαμβάνει σημεία και συμπτώματα όπως υδαρή διάρροια, κράμπες στο στομάχι, ναυτία ή έμετο και μερικές φορές πυρετό.
Ο πιο συνηθισμένος τρόπος ανάπτυξης της ιογενούς γαστρεντερίτιδας είναι μέσω της επαφής με ένα μολυσμένο άτομο ή με την κατανάλωση μολυσμένων τροφίμων ή νερού. Εάν κατά τα άλλα είστε υγιείς, πιθανότατα θα αναρρώσετε χωρίς επιπλοκές, αλλά για βρέφη, ενήλικες μεγαλύτερης ηλικίας και άτομα με εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα, η ιογενής γαστρεντερίτιδα μπορεί να είναι θανατηφόρα.
Να αποφεύγετε τρόφιμα και νερό που μπορεί να είναι μολυσμένα και πλένετε τα χέρια σας σχολαστικά και συχνά.
Συμπτώματα
Αν και συνήθως ονομάζεται στομαχική γρίπη, η γαστρεντερίτιδα δεν είναι ίδια με τη γρίπη. Η γρίπη επηρεάζει μόνο το αναπνευστικό σας σύστημα, τη μύτη, το λαιμό και τους πνεύμονες.
Η γαστρεντερίτιδα, από την άλλη πλευρά, επιτίθεται στα έντερα, προκαλώντας σημεία και συμπτώματα όπως:
Υδαρής, συνήθως μη αιματηρή διάρροια — η αιματηρή διάρροια συνήθως σημαίνει ότι έχετε μια διαφορετική, πιο σοβαρή λοίμωξη
Ναυτία, έμετος ή και τα δύο
Στομαχικές κράμπες και πόνος
Περιστασιακά μυϊκοί πόνοι ή πονοκέφαλος
Χαμηλός πυρετός
Ανάλογα με την αιτία, τα συμπτώματα της ιογενούς γαστρεντερίτιδας μπορεί να εμφανιστούν μέσα σε 1-3 ημέρες μετά τη μόλυνση και μπορεί να κυμαίνονται από ήπια έως σοβαρά. Τα συμπτώματα συνήθως διαρκούν μόνο μία ή δύο ημέρες, αλλά περιστασιακά μπορεί να διαρκέσουν έως και 14 ημέρες.
Επειδή τα συμπτώματα είναι παρόμοια, είναι εύκολο να συγχέουμε την ιογενή διάρροια με τη διάρροια που προκαλείται από βακτήρια, όπως το Clostridioides difficile, η σαλμονέλα και το Escherichia coli, ή παράσιτα, όπως το giardia.
Αιτίες
Πιο πιθανό να πάθετε ιογενή γαστρεντερίτιδα είναι όταν τρώτε ή πίνετε μολυσμένο φαγητό ή νερό και μπορεί επίσης να είναι πιθανό να πάθετε γαστρεντερίτιδα και εάν μοιράζεστε σκεύη, πετσέτες ή φαγητό με κάποιον που έχει έναν από τους ιούς που προκαλούν την πάθηση.
Οι ιοί που μπορούν να προκαλέσουν τη γαστρεντερίτιδα, είναι όπως:
1) Νοροϊοί. Τόσο τα παιδιά όσο και οι ενήλικες προσβάλλονται από τους νοροϊούς, την πιο κοινή αιτία τροφιμογενών ασθενειών παγκοσμίως. Η μόλυνση από νοροϊό ο οποίος μπορεί να σαρώσει οικογένειες και κοινότητες, ιδιαίτερα πιθανό είναι να εξαπλωθεί σε ανθρώπους σε περιορισμένους χώρους.
Στις περισσότερες περιπτώσεις, ο ιός υπάρχει σε μολυσμένα τρόφιμα ή νερό, αλλά μπορεί επίσης να εξαπλωθεί και μεταξύ ατόμων που βρίσκονται σε στενή επαφή ή που μοιράζονται φαγητό. Μπορείτε επίσης να κολλήσετε τον ιό αγγίζοντας μια επιφάνεια που έχει μολυνθεί με νοροϊό και στη συνέχεια αγγίζοντας το στόμα σας.
2) Ροταϊός. Παγκοσμίως, αυτή είναι η πιο κοινή αιτία ιογενούς γαστρεντερίτιδας στα παιδιά, τα οποία συνήθως μολύνονται όταν βάζουν τα δάχτυλά τους ή άλλα αντικείμενα που έχουν μολυνθεί από τον ιό στο στόμα τους. Μπορεί επίσης να εξαπλωθεί μέσω μολυσμένων τροφίμων.
Η λοίμωξη είναι πιο σοβαρή σε βρέφη και μικρά παιδιά. Οι ενήλικες που έχουν μολυνθεί από ροταϊό μπορεί να μην έχουν συμπτώματα, αλλά μπορούν ακόμα να μεταδώσουν την ασθένεια. Αυτό προκαλεί ιδιαίτερη ανησυχία σε ιδρυματικά περιβάλλοντα, όπως οι οίκοι ευγηρίας, επειδή οι ενήλικες που έχουν τον ιό εν αγνοία τους μπορούν να μεταδώσουν τον ιό σε άλλους.
Το μολυσμένο πόσιμο νερό και μερικά οστρακοειδή, ειδικά ωμά ή κακοψημένα στρείδια μπορούν επίσης να σας αρρωστήσουν, αλλά σε πολλές περιπτώσεις ο ιός μεταδίδεται όταν κάποιος φορέας χειρίζεται το φαγητό που τρώτε χωρίς να πλένει τα χέρια του μετά τη χρήση της τουαλέτας.
Πρόληψη
Ακολουθήσετε τις παρακάτω προφυλάξεις:
1) Εμβολιάστε το παιδί σας. Ένα εμβόλιο κατά της γαστρεντερίτιδας που προκαλείται από τον ροταϊό είναι διαθέσιμο σε ορισμένες χώρες, συμπεριλαμβανομένης και της χώρας μας. Χορηγούμενο σε παιδιά στο πρώτο έτος της ζωής τους, το εμβόλιο φαίνεται να είναι αποτελεσματικό στην πρόληψη σοβαρών συμπτωμάτων αυτής της ασθένειας.
ΝΑ πλένετε καλά τα χέρια σας και φροντίστε να το κάνουν και τα παιδιά σας. Εάν τα παιδιά σας είναι μεγαλύτερα, διδάξτε τους να πλένουν τα χέρια τους, ειδικά μετά τη χρήση της τουαλέτας.
2) Πλένετε τα χέρια σας μετά την αλλαγή πάνας και πριν ετοιμάσετε ή φάτε φαγητό. Καλύτερα είναι να χρησιμοποιείτε ζεστό νερό με σαπούνι και να τρίβετε καλά τα χέρια σας για τουλάχιστον 20 δευτερόλεπτα. Να πλένετε γύρω από τα πετσάκια, κάτω από τα νύχια και στις πτυχές των χεριών. Στη συνέχεια ξεπλένετε καλά. Να έχετε μαζί σας απολυμαντικά μαντηλάκια και απολυμαντικό χεριών για τις περιπτώσεις που δεν υπάρχουν διαθέσιμα σαπούνι και νερό.
3) Χρησιμοποιήστε ξεχωριστά προσωπικά αντικείμενα στο σπίτι σας. Αποφύγετε να μοιράζεστε σκεύη φαγητού, ποτήρια και πιάτα και να χρησιμοποιήτε ξεχωριστές πετσέτες στο μπάνιο.
4) Ετοιμάστε το φαγητό σας με ασφάλεια. Να πλένετε όλα τα φρούτα και τα λαχανικά σας πριν τα φάτε. Καθαρίστε τις επιφάνειες της κουζίνας πριν ετοιμάσετε φαγητό πάνω τους και να αποφεύγετε να ετοιμάζετε φαγητό εάν είστε άρρωστοι.
5) Κράτα απόσταση. Αποφύγετε τη στενή επαφή με οποιονδήποτε έχει τον ιό, εάν είναι δυνατόν.
6) Απολυμάνετε σκληρές επιφάνειες. Εάν κάποιος στο σπίτι σας έχει ιογενή γαστρεντερίτιδα, απολυμάνετε τις σκληρές επιφάνειες, όπως πάγκους, βρύσες και πόμολα πόρτας, με ένα μείγμα από 5-25 κουταλιές της σούπας οικιακής χλωρίνης σε 3,8 λίτρα νερό.
7) Αποφύγετε να αγγίζετε ρούχα που μπορεί να έχουν εκτεθεί σε ιό. Εάν κάποιος στο σπίτι σας έχει ιογενή γαστρεντερίτιδα, φορέστε γάντια ενώ αγγίζετε τα ρούχα. Πλύνετε τα ρούχα και τα κλινοσκεπάσματα σε ζεστό νερό και στεγνώστε τα στην πιο ζεστή ρύθμιση. Πλένετε καλά τα χέρια σας αφού αγγίξετε τα ρούχα.
8) Ελέγξτε το κέντρο φροντίδας των παιδιών σας. Βεβαιωθείτε ότι το κέντρο έχει ξεχωριστούς χώρους για την αλλαγή πάνας και την προετοιμασία ή το σερβίρισμα του φαγητού. Το δωμάτιο με το τραπέζι αλλαγής πάνας θα πρέπει να έχει νεροχύτη καθώς και έναν υγιεινό τρόπο απόρριψης για τις πάνες.
9) Λάβετε προφυλάξεις όταν ταξιδεύετε. Όταν ταξιδεύετε σε άλλες χώρες, μπορεί να αρρωστήσετε από μολυσμένα τρόφιμα ή νερό. Ίσως μπορέσετε να μειώσετε τον κίνδυνο ακολουθώντας αυτές τις συμβουλές:
Πίνετε μόνο καλά σφραγισμένο εμφιαλωμένο ή ανθρακούχο νερό.
Αποφύγετε τα παγάκια γιατί μπορεί να είναι φτιαγμένα από μολυσμένο νερό.
Χρησιμοποιήστε εμφιαλωμένο νερό για να βουρτσίσετε τα δόντια σας.
Αποφύγετε τα ωμά τρόφιμα - συμπεριλαμβανομένων των αποφλοιωμένων φρούτων, των ωμών λαχανικών και των σαλατών, που έχουν αγγίξει ανθρώπινα χέρια.
Αποφύγετε το κακοψημένο κρέας και ψάρι.
Πότε να δείτε τον γιατρό σας
Εάν είστε ενήλικας, καλέστε τον γιατρό σας εάν:
Έχετε εμετό ή έχετε διάρροια για περισσότερες από δύο ημέρες
Κάνεις εμετό με αίμα
Είστε αφυδατωμένοι — τα σημάδια αφυδάτωσης περιλαμβάνουν υπερβολική δίψα, ξηροστομία, βαθύ κίτρινο χρώμα ούρων ή λίγα ή καθόλου ούρα και σοβαρή αδυναμία, ζάλη ή ζαλάδα
Παρατηρείτε αίμα στις εκκενώσεις - κινήσεις του εντέρου σας
Έχετε έντονο πόνο στο στομάχι
Έχετε πυρετό πάνω από 40°C
Για βρέφη και παιδιά:
Επισκεφτείτε αμέσως τον παιδίατρό σας εάν το παιδί σας:
Έχει πυρετό 38,9°C ή υψηλότερο
Φαίνεται κουρασμένο ή πολύ ευερέθιστο
Έχει μεγάλη ενόχληση ή πόνο
Έχει αιματηρή διάρροια
Φαίνεται αφυδατωμένο — προσέξτε για σημάδια αφυδάτωσης σε άρρωστα βρέφη και παιδιά συγκρίνοντας πόση ποσότητα πίνουν και ουρούν με πόση είναι φυσιολογική για αυτά και προσέχοντας για σημάδια όπως ξηροστομία, δίψα και κλάμα χωρίς δάκρυα
Εάν έχετε ένα βρέφος, να θυμάστε ότι ενώ το να φτύνει, χάνει σάλια, μπορεί να είναι καθημερινό φαινόμενο για το μωρό σας, ο έμετος δεν είναι. Τα μωρά κάνουν εμετό για διάφορους λόγους, πολλοί από τους οποίους μπορεί να απαιτούν ιατρική φροντίδα.
Καλέστε αμέσως τον γιατρό εάν το μωρό σας:
Έχει συχνούς εμετούς
Δεν είχατε βρεγμένη πάνα εδώ και έξι ώρες
Έχει αιματηρά κόπρανα ή σοβαρή διάρροια
Έχει ένα βυθισμένο μαλακό σημείο (fontanel) στο πάνω μέρος του κεφαλιού του
Έχει ξηροστομία ή κλαίει χωρίς δάκρυα
Έχει ασυνήθιστα υπνηλία ή δεν ανταποκρίνεται
Πηγή: mayoclinic.org
