Normalcy Bias: Όταν ο εγκέφαλος αρνείται τη πραγματικότητα και σε αφήνει εκτεθειμένο

Στον κόσμο της ψυχολογίας, ο όρος Normalcy Bias περιγράφει την τάση του ανθρώπου να υποθέτει πως τα πράγματα θα συνεχίσουν να λειτουργούν όπως πάντα, ακόμη και όταν υπάρχουν ξεκάθαρες ενδείξεις κινδύνου.

Πρόκειται για έναν μηχανισμό άμυνας του εγκεφάλου απέναντι στο άγχος, αλλά ταυτόχρονα για μια παγίδα που οδηγεί σε σοβαρές απώλειες.

Γιατί συμβαίνει;

Ο ανθρώπινος εγκέφαλος προτιμά τη σταθερότητα. Οτιδήποτε αμφισβητεί την "κανονικότητα" προκαλεί ένταση, οπότε αντί να ενεργοποιηθεί, επιλέγει να το αγνοήσει.

Έτσι γεννιέται και η φράση:

• "Δε θα συμβεί σε εμένα…"

Ακόμα κι όταν τα στοιχεία είναι μπροστά μας, οικονομική αστάθεια, υποβαθμισμένο σύστημα υγείας, φυσικές καταστροφές, αύξηση κινδύνων κτλ, ο νους προτιμά να μείνει στην ψευδαίσθηση της ασφάλειας.

Παραδείγματα Normalcy Bias στην Ελληνική πραγματικότητα

• Σεισμοί και πλημμύρες: "Εδώ δεν γίνονται τέτοια".

• Υγεία: "Θα πάμε στο δημόσιο νοσοκομείο και θα μας φροντίσουν".

• Οικονομία: "Ένα σπίτι να έχουμε και όλα καλά".

• Επιχειρήσεις: "Τόσα χρόνια δουλεύουμε, δεν θα πάθουμε τώρα ζημιά".

• Ασφάλιση: «Πληρώνω τόσα για να μην πάρω ποτέ τίποτα;"

Μέχρι που κάτι συμβαίνει. Και τότε όλοι γνωρίζουν κάποιον που "τη πάτησε", ποτέ όμως τον εαυτό τους πριν από αυτό.

Το ψυχολογικό τίμημα της άρνησης

Το Normalcy Bias δεν κοστίζει μόνο χρήματα, κοστίζει ηρεμία, χρόνο, ασφάλεια. Οι άνθρωποι που έχασαν περιουσίες, υγεία, επιχειρήσεις ή χρόνο αντιμετώπισης κρίσης, είχαν μια κοινή φράση πριν από όλα:

• "Δε το περίμενα…"

  
  

Αυτό είναι το τίμημα. Η έλλειψη προετοιμασίας.

Η ωριμότητα της πρόληψης

Η ενημέρωση, ο σχεδιασμός και η πρόνοια δεν είναι σημάδι φόβου. Είναι σημάδι ευθύνης και αυτοσεβασμού.

Όπως λέει και η φράση:

• "Η πρόληψη μπορεί να μη γίνει ποτέ είδηση. Η ζημιά όμως, γίνεται πάντα."

Δε μπορούμε να ελέγχουμε τα πάντα. Μπορούμε όμως να μειώσουμε δραστικά τον αντίκτυπο των απρόβλεπτων γεγονότων όταν αρνηθούμε να λειτουργούμε με Normalcy Bias.

Κι εδώ είναι που η ασφάλιση, όταν δεν αντιμετωπίζεται ως "υποχρέωση" αλλά ως εργαλείο ζωής, αποκτά πραγματική αξία.

Δεν αγοράζεις ένα χαρτί. Αγοράζεις τη συνέχεια της ζωής σου όπως τη ξέρεις, ακόμη κι όταν όλα γύρω σου αλλάζουν.